Kurumlar arası yatay geçiş, Üniversite diploma programlarına diğer yükseköğretim kurumlarının aynı düzeydeki eş değer diploma programlarından YÖK tarafından yayınlanan kontenjanlar dâhilinde geçişi demektir. Örneğin İstanbul Üniversitesi İşletme Lisans bölümünde okuyan birisi, bölüm aynı kalmak şartıyla başka bir Üniversite olan Marmara Üniversitesi İşletme Lisans bölümüne geçmesini örnek gösterebiliriz.
Bölüm aynı olacak ve eş değer düzeyde olacak. Yani lisans-lisans olacak veya önlisans-önlisans olacak, önlisansdan lisansa bu yatay geçiş türü ile geçiş yapılamaz.
Kurumlar Arası Yatay Geçiş Şartları Nelerdir?
Kurumlar arası yatay geçiş yapabilmek için temelde bazı şartlar olmakla birlikte Üniversite özelinde de farklı şartlar istenebilmektedir. Aşağıda başlıklar halinde inceleyelim.
Öğrencilik Durumu
Öğrencinin, yatay geçiş başvurusunda bulunabilmesi için bir yükseköğretim kurumunda kayıtlı olması gerekir. Mezun olduysanız veya aktif bir öğrenciliğiniz yoksa yatay geçiş yapamazsınız. Bunun istisnası kayıt dondurmuş olmaktır. Çünkü kayıt dondurmak yatay geçişe engel teşkil etmez.
Not Ortalaması Şartı
Üniversiteden üniversiteye göre değişmektedir, başvurulardan önce veya Üniversite yatay geçiş yönetmeliklerinde bu şartlar belirtilmektedir. Örneğin Marmara Üniversitesinde, Öğrencinin kayıtlı bulunduğu programda bitirmiş olduğu dönemlere ait GANO’sunun, eğitimini 4,00’lük sistemde almış ise en az 3,00; yüzlük sistemde almış ise en az yetmiş beş olması gerekir.
Öğrencinin transkriptinde GANO’sunun hem yüzlük hem de 4,00’lük sistemde bulunması durumunda öğrencinin yüzlük notu kullanılır; yüzlük notu bulunmaması durumunda 4,00’lük notunun yüzlük nota dönüşümünde YÖK dönüşüm tablosu kullanılır.
Başarı Şartı
Öğrencinin yatay geçiş başvurusu yapabilmesi için yatay geçiş başvurusu yapacağı yarıyıla kadar müfredatındaki tüm dersleri almış ve başarıyla tamamlamış olması gerekir. Öğrencinin üst yarıyıllardan aldığı derslerde başarı şartı aranmaz. Kayıtlı olduğu dönemlerde, öğretim programında yer alan derslerin tümünü almamış olan veya herhangi bir dersten başarısız olan öğrencinin başvurusu değerlendirmeye alınmaz.
Yabancı Dil Şartı
Türkçe programlardan %30 veya %100 yabancı dil ile eğitim yapan diploma programlarına, ya da %30 dille eğitim veren programlardan %100 yabancı dille eğitim veren eğitim dilleri farklı olan programlara başvurulması hâlinde Üniversite tarafından yapılan yabancı dil sınavından başarılı olmak ya da ulusal veya uluslararası geçerliliği olan sınavlardan, Üniversite tarafından belirlenen asgari yeterlik puanı şartının sağlandığını başvuru sırasında belgelemek şarttır.
Disiplin Cezası
Disiplin cezası almış öğrenci yatay geçiş başvurusu yapamaz.
Özel Şartlar ve Koşullar
Öğrencinin geçiş yapmak istediği programın yatay geçiş için başvurulan yıl itibarıyla ÖSYM Yükseköğretim Programları ve Kontenjanları Kılavuzunda belirtilen şartlarının yanı sıra varsa mülakat ve benzeri diğer geçiş koşullarını yerine getirmiş olması zorunludur. Örneğin Özel Yetenek Sınavı ile öğrenci alan diploma programlarına başvuruda bulunan adayların başvuru şartlarını sağlamış olmaları yanında ilgili birim tarafından gerçekleştirilecek Özel Yetenek Sınavlarına girerek başarılı olmaları gerekmektedir.
Kurumlar arası yatay geçişte YKS puanı önemli mi?
Bu yatay geçiş türünde hem genel not ortalamanıza hem de YKS puanınıza bakılıyor. Fakat bunların değerlendirme puanınıza katkısı farklılık gösteriyor. Hangisinin ne kadar etki ettiği Üniversite yatay geçiş yönergelerinde açıklanmaktadır. Örneğin Marmara Üniversitesi yönergesinden şu şekildedir: Önlisans ve Lisans programlarına başvuran adayların değerlendirilmesinde, adayın başvuru yaptığı ÖSYS puan türünde almış olduğu ÖSYS puanı ve 100 puan üzerinden GANO’su dikkate alınır ve aşağıdaki formül kullanılarak adayın değerlendirme puanı hesaplanır:
Görüldüğü üzere not ortalamasının etkisi %20 civarında, yani siz Üniversitede ne kadar başarılı olursanız olur bunun etkisi %20 civarında oluyor. Bunun nedenini de şu şekilde açıklayabiliriz.
Özel/Vakıf Üniversitelerinde öğrenim gören veya göreceli olarak daha basit bir şekilde eğitim veren bir Üniversitede eğitim gören öğrencilerin genel not ortalamaları, zor bir Üniversitede eğitim gören öğrencilerden daha yüksek olması olasıdır. Dolayısıyla özel Üniversitede okuyup genel not ortalamasını 100 yapan öğrenci ile eğitimi oldukça ağır bir devlet Üniversitesinden okuyup not ortalaması 75 olan öğrencinin bu yatay geçiş yapma yarışında adaletli bir ölçme olması için, ÖSYM puanının da %80 oranında değerlendirme puanına katılması daha doğru olacaktır.
Kurumlar Arası Yatay Geçişte Kaçıncı Sınıftan Başlanır?
Yatay geçiş hakkı kazanan öğrencilerin intibak programları, yeni akademik yarıyıla diğer öğrencilerle aynı tarihte başlamalarını sağlayacak biçimde yapılır. İntibak komisyonları, öğrencinin daha önceki dönemlerde aldığı dersler ile yatay geçiş yaptığı programın derslerini dikkate alarak intibak programını belirler. Öğrencinin önceki programında geçirdiği süre yarıyıl/yıl hesabına katılır, öğrenci kaldığı yarıyıldan/yıldan devam eder. Bütün programlara yatay geçişlerde ders intibakları yapıldıktan sonra öğrencinin bulunduğu yarıyıl/yıl veya geri kalan süresine bağlı olmaksızın öğrenciye önceki yarıyıllardan/yıllardan dersler aldırılabilir.
Kurumlar Arası Yatay Geçişte Sene Kaybı Olur mu?
Kurumlar arası yatay geçişte sene kaybı, genellikle öğrencinin önceki üniversitedeki derslerinin yeni üniversitede kabul edilip edilmemesine bağlıdır. Yatay geçiş yapıldığında, öğrencinin önceki üniversitede aldığı derslerin not dökümü incelenir ve yeni üniversitedeki derslerle uyumlu olanlar saydırılabilir. Bu durumda sene kaybı yaşanmaz. Ancak, yeni üniversitedeki müfredat farklıysa veya bazı dersler sayılmıyorsa, bu durum öğrencinin tekrar ders almasına yol açabilir, bu da sene kaybına neden olabilir.
Kısacası, sene kaybı olup olmayacağı, üniversiteler arası ders uyumluluğuna ve geçiş yapılan bölüme bağlıdır. Detaylı bilgi almak için hem mevcut hem de geçiş yapmayı planladığınız üniversitenin yatay geçiş yönetmeliklerini incelemek faydalı olacaktır.
Kurumlar Arası Yatay Geçiş Ne Zaman Yapılabilir?
Önlisans bölümlerinden Güz döneminden sonra ve Bahar döneminden sonra yapılabilir. Lisans bölümlerinde ise sadece Bahar döneminden sonra yapılabilir.
Temel kural şudur: Önlisans ve lisans diploma programlarının hazırlık sınıfına; önlisans diploma programlarının ilk
yarıyılı ile son yarıyılına, lisans diploma programlarının ilk iki yarıyılı ile son iki yarıyılına yatay geçiş
yapılamaz.
Bu bağlamda: Önlisans bölümlerinde; 1. yarıyılı bitirdikten sonra 2. yarıyıla, 2. yarıyılı bitirdikten sonra 3. yarıyıla kurum içi yatay geçiş yapılabilir. Önlisanslarda 4. yarıyıla geçiş yapılamaz.
4. yıllık Lisans bölümlerinde 2. yarıyılı bitirdikten sonra 3. yarıyıla, 4. yarıyılı bitirdikten sonra 5. yarıyıla kurum içi yatay geçiş yapılabilir. 1. yarıyılı bitirdikten sonra 2. yarıyıla ve 6. yarıyılı bitirdikten sonra 7. yarıyıla geçiş yapılamaz.
5. yıllık Lisans bölümlerinde 2. yarıyılı bitirdikten sonra 3. yarıyıla, 4. yarıyılı bitirdikten sonra 5. yarıyıla, 6. yarıyılı bitirdikten sonra 7. yarıyıla kurum içi yatay geçiş yapılabilir. 1. yarıyılı bitirdikten sonra 2. yarıyıla ve 8. yarıyılı bitirdikten sonra 9. yarıyıla geçiş yapılamaz.
6. yıllık Lisans bölümlerinde 2. yarıyılı bitirdikten sonra 3. yarıyıla, 4. yarıyılı bitirdikten sonra 5. yarıyıla, 6. yarıyılı bitirdikten sonra 7. yarıyıla, 8. yarıyılı bitirdikten sonra 9. yarıyıla kurum içi yatay geçiş yapılabilir. 1. yarıyılı bitirdikten sonra 2. yarıyıla ve 10. yarıyılı bitirdikten sonra 11. yarıyıla geçiş yapılamaz.
Kurumlar Arası Yatay Geçiş İçin İstenen Belgeler Nelerdir?
Her Üniversite farklı belgeler isteyebilir ama temelde aşağıdaki belgeler olmadan yatay geçiş işlemi yapılamaz.
- Öğrenci Belgesi
- Transkript
- ÖSYM Sınav Sonuç Belgesi
- ÖSYM Yerleştirme Sonuç Belgesi
- Öğrencinin Müfredat Programını Gösteren Belge
- Öğrencinin Ayrıntılı Ders İçeriği
- Disiplin Cezasının Bulunmadığına Dair Belge
- II Öğretim Programlarından I. Öğretim Programlarına yatay geçiş başvurusunda %10 girmiş olma şartı ve belgesi gerekmektedir.
- Yatay Geçişe Engel olmadığına dair belge
Kurumlar Arası Yatay Geçiş Başvurusu Nasıl ve Nereye Yapılır?
Kurumlar arası yatay geçiş Üniversiteler arası bir geçiş olduğu için başvuru için merkezi bir sistem yoktur, örneğin ÖSYM veya YÖK’e başvuru yapmanıza gerek yoktur. Başvuruları bizzat Üniversite kendisi alır. Üniversitede başvurunun nasıl yapılacağını alım dönemlerinde duyurmaktadır. Örneğin Marmara Üniversitesi ilk başvuruları online alıyor eğer kesin kayıt hakkı kazanırsanız bizzat kazandığınız birime gitmenizi isteyerek kayıt işlemini tamamlıyor.
Aynı Anda Birden Fazla Üniversiteye Başvuru Yapılabilir mi?
Başvurular Üniversitenin kendisine yapıldığı için, istediğiniz kadar Üniversiteye yatay geçiş başvurusu yapabilirsiniz. Her biri ayrı ayrı değerlendirilir ve Üniversitenin bundan haberinin olması imkansızdır.
İki tane Üniversiteye kayıt hakkı kazandım hangisine kayıt yaptırmak zorundayım?
Eğer birden fazla Üniversiteye Asil olarak kayıt hakkı kazandıysanız, burada tercih size kalıyor, istediğiniz bir Üniversiteye istenilen belgelerle birlikte gidip kayıt olabilirsiniz.
Yatay Geçiş ile Asil Olarak Kazandığım Üniversiteye Kayıt Oldum Fakat, Sonucu Daha Sonra Açıklanan Diğer Üniversiteye Kayıt Olmak İstiyorum
Geçiş yapan öğrencilerin yeni durumları, kayıt işlemi tamamlanıp, geçiş ve intibak işlemleri kesinleştikten sonra en geç 15 gün içinde ilgili birim tarafından yükseköğretim öğrenci veritabanına (YÖKSİS) işlenir. “İlgili yılda/dönemde yatay geçiş başvurusu kabul edilerek kayıt yaptıran ancak eğitim-öğretim dönemi başlamadan önce yatay geçiş hakkından vazgeçen öğrencilerin yatay geçiş işlemleri iptal edilir. Bu öğrenciler yatay geçiş yapmış öğrenci kabul edilmez ve yatay geçiş başvurusu yaptıkları yükseköğretim kurumuna geri dönerler. Bu öğrenciler yatay geçiş kaydını iptal ettirdikleri yıl/dönemde başka bir yükseköğretim kurumuna yatay geçiş hakkı elde etmeleri durumunda yatay geçiş yapabilirler. Bu durumdaki öğrenciler de bu madde hükümlerine göre yükseköğretim öğrenci veri tabanına (YÖKSİS) işlenir.
Yorumlar (1)